Lest we forget!

 

Đoàn Xuân Thu

 

 

 

Vào năm 1915, thuộc Western Europe (Tây Âu), Belgium (Bỉ) có biên giới với France (Pháp), Germany (Đức), Netherlands (Hòa Lan) và Luxembourg (Lục Xâm Bảo). Do The Central Powers: Germany, Austria-Hungary, the Ottoman Empire, and Bulgaria (Phe Liên minh Trung tâm bao gồm Đức, Áo-Hung, Đế quốc Ottoman và Bulgaria) gây chiến, World War I (Chiến tranh Thế giới thứ nhất) bùng nổ.

 

Là nước nhỏ, muốn đứng ngoài cuộc xung đột, Bỉ chọn làm một quốc gia trung lập. Tuy nhiên, vào tháng 8 năm 1914, Đức thi hành chiến lược Schlieffen, hành quân xuyên qua Bỉ nhằm đánh bại Pháp.

 

Vào năm 1915, vùng Flanders ở miền Tây Bắc của Bỉ, gần với biên giới Pháp và Đức, nổ ra một trận chiến quyết liệt giữa quân đội Đức giao tranh với quân đội Đồng minh, chính là quân đội Anh, Pháp và một số lực lượng khác từ các quốc gia thuộc Khối Liên minh (bao gồm cả Canada, Úc và New Zealand).

 

Diễn ra khốc liệt, đẫm máu trong các chiến hào, quân Đức sử dụng vũ khí hóa học trong Trận Ypres lần thứ hai từ tháng Tư tới tháng Năm năm 1915. Các phe lâm chiến không từ một thủ đoạn để giết nhau, cho thấy sự tàn bạo của chiến tranh. 

 

Hoa anh túc đỏ là biểu tượng của sự hy sinh trong chiến tranh, bởi chúng mọc lên từ những ngôi mộ của những người lính ngã xuống tại các chiến trường này.

 

Nhựa cây anh túc được chiết xuất để sản xuất các thuốc chứa opioid như morphine trong phẫu thuật nhỏ và codeine để bớt ho. Các hợp chất này có tác dụng giảm đau mạnh mẽ bằng cách tác động lên hệ thần kinh trung ương, làm giảm cảm giác đau đớn.

 

John McCrae sinh ngày 30 tháng 11, 1872, tại Guelph, Ontario, Canada. Ông mất ngày 28 tháng 1, 1918, tại Boulogne-sur-Mer, Pháp do bệnh viêm phổi.

 

In Flanders Fields” nguồn amazon

 

McCrae là con thứ ba trong một gia đình có 7 anh chị em. Ông theo học Y khoa tại Đại học Toronto và trở thành bác sĩ. Năm 1914, Chiến tranh Thế giới thứ nhất bùng nổ, McCrae gia nhập Quân đội Canada với tư cách là một bác sĩ quân y. Ông phục vụ trên mặt trận, tham gia vào các trận đánh lớn, nơi ông chăm sóc cho những người lính bị thương, nên ông chứng kiến những cảnh tượng đau thương, mất mát của chiến tranh.  John McCrae, một bác sĩ quân y người Canada trên chiến trường Ypres ở Bỉ, đã nhìn thấy những bông hoa anh túc đỏ mọc trên các ngôi mộ của những người lính vào năm 1915.

 

Vào ngày 2 tháng 5 năm 1915, sau khi người bạn thân là Thiếu tá Alexis Helmer ngã xuống trong Trận Ypres (Bỉ), McCrae xúc động nên đã viết bài thơ “In Flanders Fields” trong khi đứng bên cạnh mộ của người tử sĩ.

 

Bài thơ miêu tả những bông hoa anh túc đỏ mọc lên trên các ngôi mộ của những người lính chết trận, là một biểu tượng của sự hy sinh và nỗi đau của chiến tranh. Bài thơ này nổi tiếng không chỉ vì sự đau thương của nó mà còn vì lời kêu gọi về sự tiếp nối tinh thần chiến đấu và tưởng nhớ những người đã hy sinh trong chiến tranh.

 

Bài thơ “In Flanders Fields” của ông đã làm hàng triệu người trên toàn thế giới, nơi đất nước thân yêu của họ bị chiến tranh tàn phá, xúc động rơi nước mắt. Bài thơ của ông đã trở thành biểu tượng của sự hy sinh và được sử dụng rộng rãi trong các nghi lễ tưởng niệm chiến tranh.

 

Đoạn thơ nổi tiếng nhất trong bài là:

 

“…In Flanders fields the poppies blow. 

Between the crosses, row on row. 

That mark our place; and in the sky. 

The larks, still bravely singing, fly. 

Scarce heard amid the guns below…”

 

(Trong những cánh đồng Flanders, hoa anh túc nở.

Giữa những ngôi mộ, hàng hàng lớp lớp.

Đánh dấu chỗ ta nằm; và trên bầu trời,

Những chú chim chích chòe, vẫn hát vang, bay lên.

Hầu như không nghe thấy giữa tiếng súng đang gầm dưới đất…)

 

Ngày nay, hoa anh túc được đính vào ngực áo trên khắp thế giới để vinh danh những người lính đã hy sinh, nhờ một giáo viên người Mỹ đã biến thơ ca thành hành động vào năm 1918.

 

Cựu Quân Nhân VNCH tham dự diễn hành Ngày ANZAC 25/4

 

Moina Michael sinh ngày 15 tháng 8 năm 1869 tại tiểu bang Georgia, Hoa Kỳ. Bà là một giáo viên và một nhà hoạt động nhân đạo. Vào năm 1918, trong khi đọc bài thơ “In Flanders Fields”của nhà thơ John McCrae, bà đã xúc động và quyết định cài hoa anh túc đỏ trên ngực mình để tưởng nhớ những người lính đã hy sinh vì tự do trong tất cả các cuộc chiến tranh.

 

Moina Michael qua đời vào ngày **10 tháng 5 năm 1944**, nhưng hành động cao quý của bà qua phong trào cài hoa anh túc đỏ, vẫn tiếp tục là biểu tượng của sự tưởng niệm và lòng biết ơn đối với những người lính đã hy sinh vì tổ quốc.

 

Phong trào cài hoa anh túc đỏ trên ngực mình, chỗ trái tim*, đã trở thành một biểu tượng quốc tế và được áp dụng rộng rãi, đặc biệt vào **Remembrance Day** (Ngày Tưởng Niệm) của nhiều quốc gia như Anh, Canada và Australia… để tưởng nhớ những người lính đã ngã xuống tại chiến trường.

 

Từ “ANZAC” viết tắt nhóm chữ “Australian and New Zealand Army Corps”, tức là **Lực lượng Quân đội Australia và New Zealand. Trong Chiến dịch Gallipoli, ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 1915 trong Thế chiến I, ANZAC không thành công và chịu tổn thất nặng nề.

 

Mỗi năm, vào **ANZAC Day**, người Úc cài hoa anh túc đỏ để tưởng niệm các chiến sĩ đã hy sinh trong các cuộc chiến tranh, trong đó có Chiến tranh Việt Nam.

Ngày 25 tháng 4 hàng năm, vào ANZAC Day ở Melbourne, Australia, những người lính Việt Nam Cộng Hòa cùng với những người lính Úc diễn hành khoảng 2 km, bắt đầu từ khu vực trung tâm Melbourne qua Swanston Street và kết thúc tại Đài tưởng niệm ANZAC, nằm ở công viên **Kings Domain**.

 

“Lest we forget” (Để chúng ta không quên) là lời thơ trong bài “Recessional” (Khúc tàn cuộc chiến) của Rudyard Kipling, viết vào năm **1897. Nhà thơ Joseph Rudyard Kipling (1865-1936) là người trẻ nhất đoạt giải Nobel Văn học năm 1907

50 năm kể từ 30 tháng Tư năm 1975, Sài Gòn thất thủ, người Úc cài hoa anh túc đỏ tưởng nhớ 521 người lính Úc đã hy sinh trong Chiến tranh Việt Nam. Chúng ta, người Úc gốc Việt, tưởng nhớ khoảng 300,000 người lính VNCH đã ngã xuống khi chiến đấu chống quân CSBV xâm lược.

 

Chúng ta sẽ không bao giờ quên những người chiến sĩ trận vong! “Lest we forget.”

 

 

Đoàn Xuân Thu

 

Nguồn: https://baotreonline.com/van-hoc/phiem/lest-we-forget.baotre