Tâm sự Người Lính Già: Khóc Cho Một Lănh Tụ
Thằng Bờm
Những giờ phút cuối cùng của TT Ngô Đ́nh Diệm:
Trong các vết thương, không vết thương nào đau dai dẳng như vết thương ḷng. Tao nhức nhối, tao khổ sở, tao căm hờn đến suốt mấy năm trời, nó chỉ thật sự chấm dứt vào sáng ngày 2-11-1963, khi tao tận mắt chứng kiến cái chết của cố TT Ngô Đ́nh Diệm.
Cái chết bi thảm oan nghiệt của một lănh tụ, và tao một lần nữa đă không thể cầm được nước mắt. Tao đă khóc! Đúng ra, đời tao, tao cóc coi ai là lănh tụ. Tánh tao là phè, ngang ngược đă quen, thế nên trong đời, ngoài việc thờ phượng Đức Phật và thờ bố, tao đếch có coi ai ra ǵ. Với tao, ai cũng thế thôi, cũng có bằng đó cái đầu, bằng đó cái tay và bằng đó cái chân, chứ nào có nhiều hơn tao cái ǵ ?
Tao nghĩ tao đi lính là để trả thù nhà, đền nợ nước, chứ có phải v́ ông kẹ, ông lănh tụ nào đâu. Ngay cả khi ông Diệm về chấp chính, ḷng tao cứ thản nhiên, không mảy may xúc động.
Ông không về th́ ông khác về. Ông không làm thủ tướng th́ ông khác làm thủ tướng. Trong suốt 9 năm dưới triều đại uy nghi của ông, tao chớ có bao giờ đứng lên ngoác mồm ra hát bài… suy tôn Ngô Tổng thống “Ai bao năm v́ sông núi quên thân ḿnh. Cứu đất nước thề tranh đấu cho tự do...” Nh́n lại trong ḍng sử Việt, thiếu ǵ người v́ sông núi quên thân ḿnh, thiếu ǵ người v́ nước mà tranh đấu cho tự do, chứ đâu phải chỉ có ḿnh ông Diệm mà phải đem ông ấy ra suy tôn. Chưa hết, nào là “Ngô Tổng thống muôn năm.”
Sao lại muôn năm? Muôn năm có nghĩa là hơn một ngàn năm. Con người ta sống thọ lắm chỉ được trăm năm. Rán gân cổ lên mà tung hô chúc tụng th́ cũng không cướp quyền tạo hoá được. Nếu định ám chỉ là danh thơm của ông sẽ lưu truyền đến muôn năm th́ cũng đúng là nói phét. Ông đă chết đâu, ông đă làm xong việc đâu mà biết ông thơm hay thối để dựa vào đó mà bốc hay chửi.
Ôi, hát với ḥ cái kiểu như vậy chẳng khác ǵ hại ông, cho ông uống viên thuốc độc bọc đường. Cũng chỉ v́ cho là như thế nên thế giới giữa tao và ông Tổng thống nó nhạt nhẽo, nó xa lắc xa lơ. Tao chưa bao giờ được nh́n con người thật của ông, ngoại trừ một lần thoáng thấy ông xa xa, tay đang cầm ba-toong, đầu đội mũ nỉ, mặc com lê xám đang đi kinh lư tại thị xă Đông Hà.
Đầu năm 1963. Chán đời. Tao đâm đơn xin sang ngành thiết giáp và được cử đi học khoá chuyên môn về binh chủng này. Măn khoá, lănh Sự vụ lệnh về một đơn vị thiết vận xa tại Bến Cát, B́nh Dương, thuộc quyền sở hữu của SĐ5 mà Tư lệnh là Đại tá Nguyễn Văn Thiệu. So với ông Tư lệnh này th́ đường binh nghiệp của tao có điều… rùng rợn. Khi tao là Trung sĩ th́ ông đang là dân. Khi tao lên Thượng sĩ th́ ông ra trường Thiếu úy. Và bây giờ ông là Đại tá th́ tao vẫn là… Thượng sĩ. Đấy, đời kỳ quái như vậy bố ai mà hiểu được.
Trưa 1.11.1963, chi đoàn thiết giáp của tao được lệnh xếp hàng về Sài G̣n, nói là để tăng cường bảo vệ thủ đô. Qua một lần kinh nghiệm, tao biết lại giở tṛ với nhau đây. Thua keo nầy nữa th́ có hy vọng từ Thượng sĩ lên một phát trở thành… Binh sĩ. Chẳng sao. Đă từ lâu tao không c̣n thiết tha ǵ với cái lon nữa rồi, nó bạc bẽo quá, nhớ nó làm chi cho tủi.
Đến Sài G̣n, chi đội được chia ra làm 2 toán. Toán thứ nhất hợp lực với quân bạn đánh dinh Gia Long. Toán thứ nh́, có tao, làm ṿng đai an ninh cho Bộ Tổng Tham Mưu, nơi đặt bản doanh của quân đảo chánh. Thế là đêm đó mặc cho thiên hạ bắn nhau chí choé ở bên ngoài, tao ghếch súng ngồi dựa lưng vào thành xe tăng ngẫm nghĩ chuyện đời. Thấy đời chán bỏ mẹ, đánh đấm cho lắm th́ cũng là quân ta bắn quân ḿnh.
Đảo chánh thắng th́ mấy cha nội chóp bu thành người hùng cách mạng để có ghế mới, lon mới, địa vị phe phẩy, tiền bạc rủng rỉnh và oai quyền hét ra lửa. Thua th́ các đấng dông cha nó ra ngoại quốc, để bổng chốc thành chính khách lưu vong. Chỉ khổ cho mấy thằng lính, chẳng được cái đếch ǵ mà lại lănh trọn đ̣n thù thay cho xếp.
Khi trời vừa sáng tỏ th́ đồng hồ chỉ 6 giờ 15 phút. Lời hiệu triệu phát ra từ một chiếc máy transitor vang lên đều đặn: “Quân đội đă đứng lên làm cách mạng để lật đổ chế độ độc tài gia đ́nh trị Ngô Đ́nh Diệm và hiện đang làm chủ t́nh h́nh mọi nơi trên toàn lănh thổ cũng như tại Dinh Gia Long, cứ điểm cuối cùng của nhà Ngô, đă hoàn toàn lọt vào tay quân cách mạng. Trung tướng Nguyễn Khánh, Tư lệnh QĐ2 kiêm Tư lệnh Vùng 2 Chiến thuật, vừa đánh điện ủng hộ Hội Đồng Quân Nhân Cách Mạng.”
Tao chợt nghe tiếng nói vu vơ của một thằng lính:
- Thế ông Diệm đâu ?Một giọng khác văng vẳng:
- Hăy cầu nguyện cho ông ta !
Vừa lúc ấy toán của tao được lệnh di chuyển. Khẩu lệnh cho biết đây là cuộc hành quân phối hợp. Ai cũng ngỡ là đi tăng viện cho một chốt nào đó. Khi lọt ra khỏi cổng chính Tổng Tham Mưu, tao thấy lực lượng gồm có 3 chiếc jeep đi đầu. Chiếc tiên phong có tướng Mai Hữu Xuân và 3 cận vệ. Chiếc thứ nh́ gồm đại tá Dương Ngọc Lắm cùng hai đại úy Nguyễn Văn Nhung, Dương Hiếu Nghĩa. Chiếc thứ ba chở 4 người, trong đó có đại úy Phan Hoà Hiệp. Tiếp theo sau là 2 xe M113, tao thủ thế ở chiếc thứ nh́. Và cuối cùng là 2 GMC chở đầy nhóc lính tráng, vũ khí trang bị đầy đủ.
Nửa giờ sau xe chạy vào Chợ Lớn, khi gần tới một ngôi nhà thờ, đoàn xe đi chậm lại, lính từ 2 GMC nhảy túa xuống, nhanh như cắt toả ra đứng thế thủ, mỗi người một gốc cây. Khoảng chục người khác cũng lăm lăm đứng gác chung quanh các cửa hông nhà thờ. Xe của tướng Mai Hữu Xuân chạy ḷng ṿng rồi de đít lại, đậu xa tít măi bên kia đường.
Hai xe jeep chở các quan lớn lượn quanh một ṿng rồi tiến vào sân chính diện ngôi nhà thờ. Hai chiếc M113 cũng dọt lẹ theo. Sau cái phất tay của đại tá Lắm th́ đoàn xe ngừng lại. Đại tá Lắm bước xuống, rồi đại uư Nhung, Nghĩa, Hiệp cũng hăm hở bước xuống. Lúc ấy tao chợt thấy đại tá Lắm đưa mắt nh́n vào thiết vận xa của tao, rồi đưa tay ngoắc một cái, tao cũng chẳng hiểu ông ta ngoắc để làm ǵ.
Do phản ứng tự nhiên, tao nhanh nhẹn nhảy xuống xe chạy lại. C̣n cách ông Lắm hai bước, tao giật ḿnh đánh thót một cái v́ thấy trên bậc thềm trước nhà thờ có 4 người bước ra. Người đi đầu đúng là Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm, sau ông là ông Nhu, c̣n 2 người kia tao không biết. Ông Lắm bước tới mấy bước, đứng nghiêm trước mặt ông Diệm, tay phải đưa lên chào. V́ đang ở tư thế gần nhất nên tao nghe rơ mồn một cuộc đối thoại ngắn ngủi giữa 2 người :
Đại tá Lắm: Thừa lệnh Trung tướng Chủ tịch Hội đồng Quân nhân Cách mạng chúng tôi đến đón Cụ và ông Cố vấn.Ông Diệm : Ông Minh và ông Đôn đâu hè ?
Đại tá Lắm: Thưa Cụ, hai ông đang làm việc ở Tổng Tham Mưu.
Ông Diệm : Thôi được. Thế tôi và ông Cố vấn cùng đi xe kia với ông.
Đại tá Lắm quay người lại chỉ vào xe M113 của tao: - Thưa Cụ, xin mời Cụ lên xe này cho.
Thật ra cho măi lúc tới nhà thờ cha Tam và khi tận mắt nh́n thấy ông Diệm tao mới biết công tác của đoàn xe là đi đón ông Diệm và cho đến lúc này tao bàng hoàng, không thể nghĩ được rằng một ông Tổng thống, dù là Tổng thống bị đảo chánh, lại được người ta đón bằng một chiếc xe tăng… Ngày xưa hành quân bắt được Việt cộng, khi giải về hậu cứ th́ cứ tốt nhất cũng tông nó lên chiếc GMC chứ không chơi cái tṛ đút vào xe bọc thép.
Khi nghe ông Lắm nói xong, bấy giờ tao thấy nét mặt ông Diệm rất b́nh thản, đôi mắt ông bỗng ngước lên nh́n quanh mọi người, nh́n tới ông Lắm cúi đầu xuống, nh́n tới tao, tao cũng cúi mặt xuống.
Chao ôi ! Gần 30 năm rồi, đến hôm nay tao vẫn c̣n nhớ như in cái nh́n ấy, cái nh́n trong ánh mắt rất hiền từ, rất bao dung, rất nhẫn nhục, và tao nhớ ngày xưa mẹ tao cũng có cái nh́n như thế khi tiễn tao lên đường nhập ngũ. Nh́n xong ông Diệm vẫn im lặng.
Riêng ông Nhu khẽ nhíu mày, lên tiếng:
- Không thể đón Tổng thống bằng chiếc xe như vậy. Để tôi liên lạc với ông Đôn, ông Đính coi xem.
Đại tá Lắm khẽ nhún vai: - Tôi không biết. Đây là lệnh của Trung tướng Chủ tịch.
Hướng về ông Diệm, đại tá Lắm giơ tay lên chào trong tư thế nghiêm rồi quay người bước ra. Đại úy Nhung bước lên mấy bước, không chào hỏi ǵ cả, tay chỉ về thiết vận xa, miệng oang oang: Xin mời hai ông lên xe ngay cho.
Mặt ông Nhu đỏ bừng, giọng nói rất quyết liệt: Không được. Để tôi hỏi lại ông Minh, ông Đôn. Tôi đi xe nào cũng được, nhưng c̣n Tổng thống ?
- Ở đây không c̣n Tổng thống nào cả, các ông là tù binh. Chúng tôi được lệnh bắt các ông.
Đại úy Nhung vừa nói xong th́ có 2 quân nhân đến sau lưng Tổng thống Diệm, một người cầm tay phải, một người cầm tay trái đẩy ông về phía trước. Bất giác ông Nhu quay người lại, hai tay ông đưa lên nắm vai 2 quân nhân kéo về phía sau, ông nói như quát: Để yên! Không được nhục mạ Tổng thống!
Hổn độn xảy ra trong chớp nhoáng, tao đứng đực người ra v́ không biết phải làm sao. Đại úy Nhung luưnh quưnh rút súng ngắn bên hông ra, mũi súng chĩa thẳng vào người ông Nhu rồi đưa qua đưa lại chĩa vào ông Diệm, xong lại chĩa vào ông Nhu.
Đột nhiên, bằng một cử chỉ rất nhanh, tao thấy ông Diệm bước lên 2 bước, đứng chắn trước mặt ông Nhu, đôi mắt ông nh́n thẳng vào người đại úy Nhung, giọng ông cất lên rất gọn, rất đanh thép: Bỏ súng xuống !
Đại úy Nhung run run khẩu súng trong tay chợt thơng xuống, ngưng trong giây lát, rồi được đút vào bao. Ông Diệm quay đầu xuống nói với ông Nhu: Lính nó không biết ǵ… Đừng chấp… Ta đi thôi.
Ông Nhu vượt qua ông Diệm, bước đi trước, ông Diệm đi sau, đi qua nữa là 2 người lạ mặt (sau này mới biết đó là tùy viên Đỗ Thọ và Linh mục Jean). Đại úy Nghĩa chạy nhanh đến trước M113, miệng nói lớn : Hạ bửng xuống! Hạ bửng xuống !
Cửa sau xe kêu rè rè và từ từ mở xuống. Trong hầm xe đồ đạc lỉnh kỉnh, nào bi đông nước, nào ca sắt muỗng sắt. Tùy viên Đỗ Thọ chạy lại đưa ông Diệm chiếc cặp đen. Tay trái ông Diệm vừa sờ vào chiếc cặp th́ đại úy Nhung chạy tới giật mạnh một cái, chiếc cặp da nằm gọn trong tay đại úy Nhung. Đại úy Dương Hiếu Nghĩa đẩy nhẹ Đỗ Thọ sang một bên rồi chỉ vào nền nhà thờ: Anh này lên trên kia.
Lúc ấy tao vẫn đứng ngoài, vẫn nh́n trâng tráo, vẫn đứng yên như phỗng đá. Giây phút ấy tao chẳng hiểu tao nghĩ ǵ, có cảm giác ǵ, chỉ thấy nó có cái ǵ lạ lùng quá, khó hiểu quá. Năm bảy người lính đang vây quanh ông Diệm ông Nhu để phụ đưa 2 ông vào ḷng xe. Đại úy Nhung trợn mắt, nh́n ngang nh́n ngửa, bỗng thấy tao h́nh như tư thế không giống ai, ông ta la lên: Ủa, thằng này đứng làm ǵ đây ?
Tao chạy vội vào phía sau xe M113. Vừa lúc đó tao nghe thấy tiếng nói rất rơ của một Hạ sĩ xạ thủ đại liên: Dạ dạ, Tổng thống cứ bước lên, đă có con đỡ bên hông rồi… Ê mày, nhẹ nhẹ thôi, coi chừng làm đau Tổng thống.
Cánh cửa xe M113 từ từ đóng lại, tao tự nhiên thấy người ḿnh nặng như ch́, leo lên xe 2 lần đều trượt xuống. Lần thứ 3 mới h́ hục lên được. Đứng bên cạnh tao lúc đó là 2 anh hạ sĩ xạ thủ đại liên. Tao vừa thở hào hển vừa nói :
Sao không để 2 ông ấy đi xe jeep cho tiện, đút vào đây làm chi cho cực ?
Anh Hạ sĩ ghé vào tai tao, giọng nói lạnh như tiền: Ông ngu bỏ mẹ đi ấy. Nếu người ta muốn “đón” th́ đi bằng xe jeep. C̣n muốn “giết” th́ c̣n ǵ kín đáo hơn là hầm chiếc xe này.
Nghe xong tao bất giác lạnh từ xương sống lên tới đầu. Giết ? Sao lại giết? Có ǵ mà đến nỗi phải giết ? Đối phương đă đầu hàng, đă xin chịu thua, nhất là đă chỉ chỗ cho ḿnh đến mà đưa người ta đi. Vậy th́ cách chức, đuổi cổ người ra khỏi nước đă là nhục lắm rồi, cớ chi mà phải giết ? Nghĩ tới đó tao thấy kinh hoàng, thấy hoảng hốt, thấy rơ ràng rằng đi đón người theo cái cung cách ấy th́ đúng là đem đi “làm thịt”.
Đồng thời, một cảm giác khác làm tao tê điếng, run rẩy cả người khi nhớ ra rằng tao đang “ngồi” trên đầu một vị Tổng thống. Quả thực tao chỉ muốn co gị nhảy mẹ nó xuống đất, rồi muốn ra sao th́ ra.
Chiếc M113 rú lên từng hồi, rồi rầm rộ rời nhà thờ cha Tam, chạy đến đường Đồng Khánh. Khi tới đường Nguyễn Trăi th́ tao thấy đoàn xe đâu mất hết. Ngoài chiếc M113 của tao chở Tổng thống Diệm và ông Nhu, chỉ c̣n một chiếc xe jeep chạy đầu. Xe này tao biết chắc như bắp là xe của tướng Mai Hữu Xuân lúc đi, nhưng bây giờ th́ ông ta biến đi đâu mất, trên xe ngồi đứng 5, 6 người, súng ống chỉa lên trời, lựu đạn đeo lủng lẳng xem đến là hùng dũng. Hết đường Nguyễn Trăi, xe tiến vào đường Vơ Tánh và ngừng ngay trước trụ sở Tổng Nha Cảnh sát Quốc Gia.
Hôm ấy Tổng Nha CSQG không c̣n một bóng dáng cảnh sát. Đâu đó chung quanh các ngả đường, trước trụ sở toàn là anh em binh sĩ của Sư Đoàn 5, súng lăm lăm cầm tay canh gác rất cẩn mật. Từ trong một xe jeep khác chạy ra, trên xe có một Đại tá, ông ta chỉ tay lên chiếc xe của tao rồi ra lệnh:’
- Xuống ! Xuống hết ! Tất cả ở ngoài đứng chờ lệnh, chỉ có chiếc xe này được chạy vào với một tài xế và… anh kia.
Theo tay chỉ th́ anh kia là anh chàng Hạ sĩ xạ thủ đại liên. Bảy người trên xe nhảy xuống cùng với tao. Anh em bên chiếc xe jeep chạy đầu chung số phận… là ở bên ngoài ngắm cảnh.
Đúng ra, lúc này tao cứ ngỡ đến đây là hết. Giết hay giam ông Diệm th́ chắc hẳn là nơi này. Tao định bụng chờ một tiếng đồng hồ mà không có lệnh lạc ǵ th́ dù về nhà ngủ một phát cho quên cái sự đời. Mà nào ngờ, 20 phút sau, chiếc M113 lại lù lù chạy ra, tới cửa nó chạy chậm lại để chúng tao đu lên. Rồi a lê hấp xe rú lên vọt chạy như ma đuổi.
Xe chạy ngược lại đường Vơ Tánh rồi quẹo phải, đến đường Cộng Hoà. Tao nh́n chàng Hạ sĩ, thấy mắt nó dại đi, mặt tái mét, mười ngón tay như muốn co rúm lại. Tao th́ thầm bên tai nó :
- Ông Diệm ông Nhu đâu ?- Ở dưới.
- Sao rồi ?
- Ông Nhu bị tra tấn khủng khiếp rồi bị xiết cổ chết bằng dây điện.
- C̣n ông Diệm ?
- Ông bị đè cổ ra trói thúc ké rồi ném vào thùng xe.
- Chết hay sống ?
- Không biết.
- Người ta là ai ?
- Không biết.
Xe tao cùng chiếc xe jeep chạy qua đường Pétrus Kư th́ tới ngă rẽ Hồng Thập Tự, bên kia là Lư Thái Tổ, đường Hùng Vương, bên trái là đường Nguyễn Hoàng, th́ gặp lại đoàn xe của Đại tá Lắm, Đại úy Nguyễn Văn Nhung - Phan Ḥa Hiệp - Dương Hiếu Nghĩa, gồm 2 xe jeep và một M113, hai GMC, chở đầy nhóc binh sĩ. Mới thoáng qua th́ cuộc gặp gỡ tưởng là vô t́nh, nhưng tao đoán trước là có bố trí sẵn. Thế là đội h́nh mau chóng được xếp lại.
Xe đại tá Lắm đi đầu, kế là xe tao, sau đó xe của đại úy Nhung… Tao quay đầu lại th́ thấy mấy chiếc kia h́nh như đang bị khựng lại v́ bị dân chúng ùa ra hoan hô. Tuy nhiên, ba chiến xe dẫn đầu cứ chạy. Qua ngă tư Cao Thắng - Hồng Thập Tự, khoảng bên hông bệnh viện Từ Dũ th́ tạm ngừng lại, v́ bên kia chạy ngược chiều là đoàn xe nhiều chiếc của tướng Mai Hữu Xuân. Lúc đó có một số đồng bào thấy lạ nên đổ xô đến. Tướng Xuân xuống xe đứng bên này đường.
Ông nh́n về xe đại úy Nhung, ra tay trái 3 lần đưa lên 2 ngón tay, rồi đưa tay phải qua khỏi đầu, ngón tay trỏ được duỗi ra co vào đến 4 lần (giống như bóp c̣ súng).
Lúc ấy tao chẳng hiểu ông Tướng chơi cái tṛ ǵ, chỉ thấy đại úy Nhung gật đầu rồi đưa tay lên chào. Đoàn xe của tướng Xuân chạy đi th́ 3 chiếc xe bên này cũng lăn bánh. Mới chạy được một quảng ngắn th́ phải ngừng v́ có đoàn xe lửa sắp chạy qua.
Trong giây phút chờ đợi, đột nhiên đại úy Nhung từ trên xe jeep bên hông xe M113 nhảy sang xe tao. Miệng hét :
- Xuống ! Xuống !
Tao cóc đoán được chuyện ǵ. Bảo xuống th́ tao nhảy xuống. Mấy thằng khác cũng xuống theo. Chân vừa chạm đất, tao bỗng nghe nhiều tiếng súng nổ. Âm thanh không chát chúa, chỉ nghe văng vẳng, v́ không phải nổ ở bên ngoài mà nổ ở trong ḷng chiếc thiết vận xa. Tao biết chuyện ǵ đă xảy ra. Tao ngửa cổ nh́n lên trời, trời cao xanh thăm thẳm. Tao cắn chặt môi cố ngăn những giọt nước mắt không chảy ra để thấy tâm hồn như bị chẻ đôi, để thấy cơi ḷng như đang trải qua cơn giông băo tang thương thê thảm nhất cuộc đời.
Người lính già châm điếu thuốc thứ mười, qua làn khói mờ mịt, trông dáng dấp, khuôn mặt và tư thế ngồi của ông như bức tượng “Thương Tiếc” ngày nào trước nghĩa trang quân đội. Ông tâm sự với Thằng Bờm giọng đều đều như kể chuyện:
- Mày đă đọc nhiều sách báo viết về những giây phút cuối cùng của ông Diệm. Tao cũng có đọc một số, đọc để thấy thiên hạ bị lừa đến một nửa. Thật ra các tác giả không ai lừa người đọc, v́ chính họ cũng bị lừa, và họ chỉ biết sự thật có phân nửa, để rồi mọi người chỉ biết một cách đại khái rằng ông Diệm ông Nhu bị bắt ở nhà thờ cha Tam và trên đường giải về Bộ Tổng Tham Mưu th́ bị đại úy Nhung bắn ở đường Hồng Thập Tự.
Nhưng nếu mọi người tinh ư một chút, một chút thôi, th́ sẽ có ngay một dấu hỏi, v́ qua tấm h́nh do phóng viên ngoại quốc chụp được khi ông Diệm Nhu bị bắn chết th́ hai ông BỊ TRÓI giật cánh khuỷu và trên đầu ngoài những vết đạn lỗ chỗ, th́ trên người c̣n đầy những vết dao đâm. Như thế th́ hai ông BỊ TRÓI ở đâu? Bị ĐÂM ở đâu? Nếu không phải là cái thời gian 20 phút ở trụ sở Tổng Nha Cảnh sát Quốc Gia th́ c̣n ở chỗ nào nữa ?
Tiếc thay chỉ không quá 8 người biết được rằng trên đường về, chiếc xe định mệnh chở một vị Tổng thống c̣n được lệnh ghé qua bộ chỉ huy cảnh sát ấy! Và hỡi ơi, nếu thực đúng như lời anh chàng Hạ sĩ xạ thủ đại liên, th́ cả 2 ông Diệm Nhu đă bị thanh toán tại nơi này, th́ đại úy Nhung cũng "bị lừa" ông ta chẳng qua chỉ là con vật tế thần cho các xếp lớn dùng mẹo đổ vấy lên ông cái tội đă dám bắn một Tổng thống, nhằm giấu đi cái bản mặt và đôi tay đẫm máu của họ. Ôi, đời đểu giả thật!
Thằng Bờm
“Tâm Sự Người Lính Già” của tác giả Thằng Bờm đăng trên tạp chí Văn Nghệ Tiền Phong số 355 tháng 11-1990
